Engelandvaarder

In februari 1944 vertrekt Hugo Wilmar als Engelandvaarder naar Londen, om zich daar als oorlogsvrijwilliger aan te melden.

Razzia

Het verhaal gaat dat Hugo Wilmar eind 1943 opgepakt door de Duitse bezetters. Hij doet bij zijn arrestatie alsof hij geestelijk gehandicapped is. De Duitse artsen onderzoeken hem gedurende twee maanden in de Ursula-kliniek in Wassenaar. Een bevriende arts vermengt zijn ruggenvocht met dat van een echte patiënt. Hierdoor luidt de diagnose, dat Hugo ongevaarlijk is, en hij vanwege zijn beperking ongeschikt is voor tewerkstelling in Duitsland.

Niet lang na zijn vrijlating uit de Ursula-kliniek bezoekt Hugo Wilmar zijn vriend Jan Woldijk. Hugo Wilmar vraag Jan of hij hem kan helpen te ontsnappen uit bezet gebied. Jan zit bij het verzet, en geeft vanuit Wassenaar clandistine kranten uit. Jan Woldijk helpt Hugo en Bob Hubbelding op weg naar Parijs, waar hij contacten heeft. Op 27 maart 1944 vertrekt het tweetal vanuit het Haagse Bezuidenhout.

“Holland - Engeland was over 't algemeen beroerd; de voedselpositie hopeloos; de weg: lang, gevaarlijk doch schitterend; mensen en organisaties: onbetrouwbaar, machteloos, eveneens bang. (...)"

Parijs

Cryptische brief uit Parijs van 4 april 1944

Het eerste deel van de lange tocht onderneemt Hugo grotendeels te voet. In de lichtstad aangekomen informeert hij het thuisfront via enkele cryptische brieven, onder pseudoniem geschreven. Vanwege het nieuws van de Geallieerde invasie in Normandië duurt zijn verblijf in Parijs niet lang. Hugo krijgt haast om zijn reis voort te zetten.

In de reflectie van een treincoupe is de Duitse krant te zien, die Hugo onder zijn arm heeft gestopt. Zonder reisvergunning en reservering krijgt Hugo het, met geluk, voor elkaar in Gare de Lyon in de trein richting Pau te stappen.

Vanaf Pau gaat de tocht te voet de Pyreneeën over. In zijn brieven naar Den Haag rept hij over de schoonheid van de natuur en de overweldigende vergezichten rond Pic du Midi. Dit maakt meer indruk op Hugo dan het gevaar van de Duitse patrouilles, die ze tijdens de voettocht tegenkomen.

Vanaf de besneeuwde toppen van de Pyreneeën komen Hugo en zijn reisgenoten via tijdens een lange, hele zware, tocht via verschillende concentratiekampen in Spanje en Noord-Afrika, eindelijk in het Verenigd Koninkrijk aan. De fanfare op de kade van Glasgow is echter niet voor de Engelandvaarders aan boord bestemd. Hugo wordt in allerijl in een speciale trein naar Londen op transport gezet voor een grondig verhoor door MI5 en de Nederlandse politiebuitendienst.

Londen

Negen maanden na zijn vertrek uit Den Haag, loopt Hugo eindelijk op 1 december 1944 op vrije voeten rond in Londen. De Engelandvaarder meldt hij zich onmiddellijk bij de RAF, waar hij, tot zijn grote frustratie, wordt afgewezen voor alle frontdiensten, omdat hij een bril draagt. Na enig wikken en wegen tekent Hugo bij de Nederlandse Mariniers. Hij zal zijn opleiding, samen met de eerste groep oorlogsvrijwilligers, in Amerika volgen.

Tijdlijn

Razzia

Eind 1943 wordt Hugo Wilmar opgepakt tijdens een Razzia. Hij doet alsof hij geestelijk gehandicapped is. De Duitse artsen onderzoeken hem twee maanden lang in de Ursulaklinek in Wassenaar. De Diagnose luidt dat Hugo inderdaad geestelijk niet in orde is, maar verder ongevaarlijk

Vertrek uit Den Haag

In februari 1944 vertrekt Hugo Wilmar samen met Bob Hummelding uit Den Haag. Jan Woldijk helpt hen op weg richting Parijs. Hugo Wilmar wil zich in Londen aanmelden als Oorlogsvrijwilliger.

Lente in Parijs

Hugo Wilmar bereikt op 5 april 1944 Parijs. Het eerste deel van de tocht heeft hij grotendeels te voet afgelegd. Na een korte adempauze besluit hij op 22 april 1944 door te reizen richting de Pyreneën. Zonder geldig vervoersbewijs en met een valse "Ausweis" stapt hij op de trein richting

Morlaàs

Met behulp van de Communistische Marquis in Morlaàs, Frankrijk, trekt Hugo via Pic du Midi en Cirque de Gavarnie de Pyreneën over. De tocht duurt 4 dagen. Hugo is diep onder de indruk van de schitterende natuur.

Miranda del Ebro

Als Hugo op 20 mei 1944 Jaca in Spanje bereikt wordt zijn groep opgepakt en naar interneringskamp Miranda del Ebro gestuurd. Hier zit hij van 24 mei tot en met 15 juni vast. Met bemiddeling van het Nederlandse Consulaat in Madrid wordt Hugo vrijgelaten.

Gibraltar

Vanuit Gibraltar vertrekt Hugo Wilmar naar Oran in Algerije. De eerste periode bivakkeert hij bij de Amerikaanse troepen. Later wordt hij naar een Brits krijgsgevangenenkamp overgeplaatst in de woestijn rond Algiers.

Naar Londen

Op 14 oktober 1944 kan Hugo Wilmar aanmosteren aan boord van MS Eastern Prime, die hem in konvooi meet ruim 30 schepen naar Glasgow brengt. MS De Volendam en MS Van Oldenbarneveld maken ook deel uit van het convooi.

Patriotic School

Van 20 tot 30 november wordt Hugo Wilmar verhoord in de Patriotic School in Londen. Eerst door de Britse Intelligence Service, daarna door de Nederlandse Politiebuitendienst.

Oorlogsvrijwilliger

Op 1 december 1944 wordt Hugo Wilmar vrijgelaten door de Britse Inlichtingendienst. Hij meldt zich bij het Nederlandse bureau van de RAF, om zich aan te melden als tailgunner. Omdat hij een bril draagt wordt hij voor alle actieve diest aan het front afgewezen. Uiteindelijk tekent hij bij de Nederlandse

Naar Amerika

Met de eerste 23 Nederlandse Mariniers vertrekt Hugo op 20 december vanuit Liverpool aan boord van de USS Wakefield naar Amerika. Hier zal hij zijn training tot marineofficier volgen. Tijdens de overtocht wordt Hugo belast met de bewaking van Duitse krijgsgevangenen.

< Den Haag     Signal Corps >